Đáng nói, việc bắt chước này được thực hiện một cách thô thiển, thiếu thẩm mỹ khiến không ít công trình trở thành ‘thảm họa kiến trúc’ lố lăng, phản cảm, thể hiện cách làm du lịch nửa mùa, hời hợt.
Cách đây không lâu, tác phẩm nhái bức tượng ‘Nữ thần tự do’ của Mỹ đặt tại một khu du lịch ở Sapa khiến dư luận bàn tán xôn xao. Do không được đầu tư chỉn chu, nên dù là sản phẩm sao chép bức tượng vẫn thể hiện sự mất cân đối, thậm chí có phần hài hước, kệch cỡm.
Trước phản ánh và bức xúc của người dân, chính quyền thị xã Sa Pa sau đó đã yêu cầu đóng cửa cơ sở du lịch với lý do “chưa đảm bảo quy định của pháp luật và mỹ quan”.
Tuy nhiên, không chỉ Sapa, nhiều điểm đến khác ở Việt Nam cũng đang xuất hiện tràn lan các ‘sản phẩm du lịch Fake’ như “Cổng trời Bali” ở Phú Quốc, xích đu “tử thần” Bali Swing ở Quảng Bình, thậm chí Đà Lạt có tới hai phiên bản ‘Cầu Vàng’, mô phỏng cây Cầu Vàng nổi tiếng ở Đà Nẵng, nhưng với quy mô nhỏ hơn.
Không thể phủ nhận, trong xu thế cạnh tranh để thu hút khách, việc nhái lại các công trình nổi tiếng có thể giúp các khu du lịch hấp dẫn những người tò mò, mong ngóng được mục sở thị, nên thành công về mặt doanh thu.
Các điểm ‘du lịch check in’ cũng đang là mô hình mới, đáp ứng xu hướng thích chụp ảnh selfie đăng tải lên mạng xã hội của nhiều du khách. Song, do việc kiểm soát còn thiếu chặt chẽ và cũng chưa có quy chuẩn cụ thể đối với hình thức này, dẫn tới mọc lên không ít các ‘tác phẩm lỗi’, lai căng, phản cảm.
Trong khi đó, những người làm du lịch cần tự đặt câu hỏi, sau một lần chụp ảnh ‘check in’ khoe với bạn bè, liệu bao nhiêu du khách có ý định quay trở lại? hay bao nhiêu người sẽ khuyên người thân, bạn bè đến với những điểm du lịch nhái này.
Ngoài ra, tình trạng sao chép các công trình văn hóa nước ngoài còn dẫn đến nguy cơ làm mất tính sáng tạo trong xây dựng các sản phẩm du lịch, khiến nét đẹp văn hóa bản địa bị lu mờ.
Cái được và mất khi làm du lịch kiểu ‘ăn xổi’ như thế này hẳn những người làm du lịch chuyên nghiệp hiểu rõ hơn ai hết.
Thực tế, thời gian qua, không ít địa phương trong nước thành công với cách làm du lịch bài bản, khai thác hiệu quả chất liệu văn hóa, đặc biệt dựa trên nền tảng văn hóa truyền thống để thu hút khách du lịch. Từ nền tảng này, các doanh nghiệp lữ hành, đơn vị quản lý điểm đến đã xây dựng, sáng tạo nên những chương trình, sản phẩm du lịch hấp dẫn.
Có thể kể đến các tour du lịch Tây Bắc, dựa trên giá trị văn hóa bản địa độc đáo như tham quan ruộng bậc thang, tìm hiểu chợ phiên vùng cao, du lịch tâm linh dọc sông Hồng hay khám phá các cung đường hành quân trong chiến dịch Điện Biên lịch sử.
Còn đồng bằng sông Cửu Long, với đặc sản là các tour du lịch sông nước, miệt vườn, đờn ca tài tử cũng thu hút được nhiều du khách.
Có thể nói, một điểm đến chỉ thực sự hấp hẫn và níu chân được du khách khi thể hiện được tính sáng tạo, độc đáo, mang đậm bản sắc riêng của vùng đất, con người địa phương đó.
Do vậy, việc hạn chế, ngăn chặn các công trình nhái, pha tạp, lai căng cũng là cách gìn giữ, phát huy văn hóa dân tộc, để ngành du lịch có thể phát triển một cách ổn định và bền vững.
